Veel woorden, maar weinig daden

Onze politici zitten duidelijk met een huizenhoog probleem. De eerste mediacampagne is nog niet opgestart en de volgende wordt al aangekondigd. Iedereen wordt ingeschakeld, van VREG (met hun capaciteitstarief van 12 kwartiertjes op 35.040 per jaar), over energieleveranciers (die ons aanraden koude maaltijden en rauwkost te eten) en Fluvius (die ons blijft geruststellen dat alles volgens de regels gaat), tot de Overheid, die ons wil meetrekken in hun stroom van extra kosten, (maar ons alles laat betalen uit eigen middelen).

Woorden over zonnepanelen, de uitspraak van het Grondwettelijk Hof

We kunnen met het aantal woorden, dat aan dit thema is gewijd door de Overheid, een heel woordenboek vullen. Er wordt steevast van de ene regering naar de andere gewezen, de schuld ligt altijd bij de vorige ministers, die alle verantwoordelijkheid ontkennen, regerende ministers (alsof de burger ook maar enigszins om zijn opinie gevraagd wordt) moeten nu verder met de middelen die niet ‘gebetonneerd’ zijn (alsof enig politicus iets uit eigen zak betaald). Men probeert het vertrouwen te herstellen met een armzalige premie terwijl ondertussen 1 miljard van de bankrekening van de eigenaars van zonnepanelen verschoven wordt naar de begroting. Met een verheugende boodschap komen: “Maar nu gaan we geen nieuwe kosten doorrekenen aan de burger !” Aan wie dan wel ? Want het hele begrotingsbudget bestaat hoofdzakelijk uit belastingen op werk dat werknemers leveren, taksen, heffingen en accijnzen op producten en diensten die consumenten aankopen.

Is dat vertrouwen dan hersteld ?

Als dit werkelijk zo zou zijn, waarom worden er dan tientallen miljoen uitgegeven aan commissies, onderzoeken van marketingbedrijven en mediacampagnes, waar we te pas en te onpas mee om de oren geslagen worden. Zowat iedereen die iets met energie te maken heeft, wordt opgetrommeld om ons bij te staan met halve waarheden, flagrante leugens en tips (de ene al absurder dan de andere), die zowat allemaal door de gezinnen moeten bekostigd worden. Zelfs de Vlaamse minister van energie durft, zonder blikken of blozen, verkondigen dat ze investeringen van gezinnen in zonnepanelen niet nodig heeft om de doelstelling van het zonneplan 2025 te behalen. Met de uitbesteding aan bedrijven lukt het ook wel zonder de burger iets te gunnen. De Overheid heeft dat vertrouwen helemaal niet nodig voor de installatie van zonnepanelen.

https://www.vlaamsparlement.be/nl/parlementair-werk/commissies/commissievergaderingen/1555804/verslag/1558348

Waarvoor is het vertrouwen van de burger wel nodig ?

Er zijn toch nog een paar hete hangijzers over, die ons door Europa, VREG en onze eigen Overheid door de keel geduwd moeten worden. Zo is er de Digitale Meter, waarvan de uitrol duidelijk niet zo vlot loopt als de Overheid ons wil laten geloven. De invoering van het capaciteitstarief stuit eveneens op een steeds sterker verzet. De verregaande vervanging van wagens op brandstof door elektrische voertuigen loopt niet zo soepel (dat lukt enkel bij bedrijfswagens, omdat bedrijven, om fiscale redenen, de keuze niet hebben). De installatie van WP loopt veel minder vlot dan verwacht en hier beginnen de burgers pas volop te beseffen wat dit voor het hele kostenplaatje van een huis betekent. Zelfs hetoverheidsbudget voor premies en ‘goene leningen’ voor energiebesparing raakt maar niet op, want de laatste centen die het modale gezin nog heeft om te investeren gaan in rook op aan de stijgende energieprijzen. Zoals iedereen wel weet ondertussen : geen investering, betekent geen premie.

Waar blijven de daden van de Overheid ?

Buiten wat gerommel in de marge van de energiefactuur door de Federale en Vlaamse Overheid, is de hele energieomslag in België en bij uitstek in Vlaanderen een kwestie aan het worden, die ons landje wereldwijd tot klucht maakt. Zowat 20 % van de gezinnen krijgen een sociaal energietarief. Gezinnen die hun factuur niet kunnen betalen worden nog wat dieper geduwd met de duurste sociale energieleverancier van Europa. Hoewel de laatste generatie stookolieketels even goed presteeert qua uitstoot als gasketels, wordt burgers de keuze ontnomen (en in sommige gevallen zelfs worden bestraft met een boete van 3.000 euro). Premies voor isolatie en energiebesparing, die je pas krijgt als je zelf eerst investeert, gaan voorbij aan de gezinnen die dat het hardste nodig hebben en niet zelf kunnen investeren. Een windpark dat elektriciteit levert voor 500.000 gezinnen, als er wind is tenminste, maar een aansluiting heeft op het hoogspanningsnet die zo zwak is dat die windmolens stilgelegd moeten worden, als er wel wind is. En wat anders te verwachten dan beleidvoerders die maar niet kunnen kiezen tussen CO2 -uitstotende gascentrales die niet goedgekeurd geraken en kerncentrales die maar geen verlengde levensduur verkrijgen Nog een paar jaar en België moet gaan bedelen bij de buurlanden om ‘alsjeblief’ toch wat elektriciteit te leveren.

https://m.nieuwsblad.be/cnt/dmf20211018_96674895

Conclusie

Waar is de keuze van de burger of gaat onze Overheid er gewoon van uit dat burgers niet zelf een verantwoorde keuze kunnen maken vanuit hun eigen budget, zonder inmenging of bestraffing van de Overheid ? Nu de brave burger weet dat er miljoenen van zijn zuurverdiende centen worden besteed aan oeverloze discussies in commissies en parlementen, aan marketingbedrijven en mediacampagnes om uiteindelijk iets te horen wat de Overheid wil, zonder enige inspraak van de burger, zal het draagvlak bij de burger voor de plannen van de overheid nooit hersteld worden. Nu de burger weet dat de visie over energietransitie van Vlaanderen en België niet verder reikt dan het herstel van “vertrouwen”, tot ze de burger verder kunnen uitpersen, zonder dat deze op straat komt, hebben jullie hier een paar toepasselijke uitspraken : Blijven herhalen, maakt nog geen waarheid. Vertrouwen krijg je door vertrouwen te geven. Eens je woord gebroken, verlies je het vertrouwen voor altijd. Het zijn je daden waarop je beoordeeld wordt, niet je woorden. Geen woorden, maar daden.

Samen zijn wij ook sterk

Naar aanleiding van verschillende uitspraken van ministers van de Federale en Gewestelijke overheden over de reden waarom BTW op energie niet verlaagt kan worden, wil ik toch de nodige bedenkingen maken. Vooral bij de uitspraak van minister van financiën Vincent Van Peteghem : “Door de BTW op energie te verlagen, zouden de mensen een indexsprong missen”.

Wat is inflatie ?

Kort gezegd is inflatie ‘muntontwaarding’ ofwel vermindering van de waarde van de Euro omdat er meer geld in omloop is, waar geen achterliggende waarde tegenover staat. Zo werd door Europa, na de bankencrisis, een aantal jaren 80 miljard per maand aan bankbriefjes bijgedrukt met de bedoeling de waarde van de Euro te verlagen tegenover andere valuta’s en zo de concurrentie-positie van Europese bedrijven te versterken. Een neveneffect is evenwel dat gezinnen ook minder kunnen kopen omdat onze Euro minder waard is, anders gezegd : onze koopkracht vermindert.

Wat is indexatie ?

Omdat onze koopkracht systematisch wordt aangetast door inflatie, wordt deze koopkracht met een overschrijding van de spil-index weer enigszins( (maar niet volledig) op peil gebracht. Een belangrijke kanttekening hierbij is evenwel, dat gedurende de periode voor een aanpassing we eigenlijk al sinds de vorige aanpassing teveel aan het betalen zijn. De indexaties zijn dus eigenlijk ‘vijgen na Pasen’ . Bovendien zorgt de berekeningswijze van de indexatie ervoor dat we bij iedere aanpassing een klein stukje aan koopkracht inboeten, dit door de keuze van de producten die in de indexkorf zitten en hun gewicht in het totale pakket.

Wat is de rol van BTW in dit verhaal ?

Als door een verlaging van de BTW de inflatie vertraagt en dus ook de indexatie, betekent dit de volgende overschrijdingen van de spil-index enkele maanden uitgesteld zullen worden gedurende een aantal jaren en daarna zal de spil-index terug in zijn oorspronkelijke pad volgen. Aan de andere kant zorgt die verlaging wel dat gezinnen onmiddellijk over een ruimer budget beschikken voor andere aankopen.

De hamvraag is evenwel of dit zo erg is voor de gezinnen, aangezien het aandeel BTW op energie beperkt is tot ca 1-1,5 % op de totale indexkorf. Laat ons niet vergeten dat BTW op alle goederen en diensten, zwaarder weegt dan eender welk individueel product of dienst.

Uit een studie van het planbureau bij de tijdens vorige verlaging van de BTW op elektriciteit, blijkt dat dit helemaal niet zo erg zou zijn voor de eindconsument, maar ook niet voor de bedrijven en de werkgelegenheid, in tegendeel zelfs.

Daar blijkt dat in eerste instantie de overheid een verlies aan inkomsten heeft dat later gerecupereerd wordt door toename in de tewerkstelling en dus afname van uitkeringen, verhoogde inkomsten uit belastingen op arbeid, winsten van bedrijven en stijgende inkomsten van BTW door toegenomen koopkracht.

Evaluatie van de btw-verlaging op elektriciteit voor huishoudelijk gebruik

Conclusie

Als de Overheid zo’n grote weerstand heeft tegen een BTW-verlaging is dat niet omdat het niet gunstig zou zijn voor de eindverbruiker of voor de bedrijven en economie. De Overheid zelf vaart er ook wel bij op termijn. Het hoofdeffect van een BTW-verlaging voor de Overheid is dat zij daarmee een deel van haar macht uit handen geeft.

Doordat er tijdelijk minder inkomsten zijn, is de Overheid niet langer in staat te bepalen wie er profiteert van die overheidsmiddelen die zijn vrijgemaakt door de BTW-verlaging (die gaan naar ieder gezin).

Hierdoor is de Overheid minder in staat bepaalde groepen te bevoordelen met maatregelen zoals een uitgebreid sociaal tarief en daarmee stemmen te ronselen voor de volgende verkiezingen. Maar ook heeft de Overheid minder middelen om de burger bij te sturen in zijn gedrag en kan zij minder uitdelen aan diegenen die de bestuursmandaten betalen aan politici die niet herkozen worden. De Overheid zal er alles aan doen om maximale controle te behouden over de burgers, tegen elke prijs die niet door de politici zelf betaald wordt.

Samen zijn wij ook sterk